جوانان خوز | فاطمه هویزاوی ؛
یادداشتی از آئین و سنت گرگیعان در خوزستان
در خصوص این آیین بیشترین مطلبی که به واقعیت نزدیک است این است که ، قرقیعان از قره العین ؛ به معنی نور چشم گرفته شده است.
نقل است با ولادت امام حسن مجتبی علیه السلام و خوشحالی پیامبر اکرم(ص) از ولادت حضرتش و از طرفی مردم برای عرض تبریک به درب منزل امام علی علیه السلام و حضرت زهرا سلام اللّٰه علیهما میرفتند و پس از تبریک و شادباش عیدی و شیرینی میل میکردند.
آیین گرگیعان ، در شب پانزدهم ماه مبارک رمضان همانند تمام کشورهای عربی منطقه ( که ثبت جهانی نیز شده است) و در خوزستان و سایر مناطق جنوبی و ساحلی ایران توسط کودکان ، پس از افطار و با لباسهای رنگین و آراسته و خاص این جشن محلی با شور و شعف به کوچهها و محلهها حرکت میکنند و اشعار خاصی را میخوانند.
این کودکان با آویختن کیسه رنگی بر گردن یا گرفتن آن در دست خود ، برای جمع آوری عیدی و شیرینی به صورت کاملاً گروهی به درب منازل رفته و با خواندن اشعار متناسب و فلکلور، مورد استقبال مادران و زنان قرار گرفته و شیرینی و تنقلات هدیه میگیرند.
البته اشعار آئین گرگیعان در اکثر مناطق جنوبی کشور عزیزمان ایران و کشورهای عربی، متفاوت است.
ولی معروفترین شعر گرگیعان این است:
گرگیعان، گرگیعان، اللّٰه یعطیکم رضعان
(یعنی چشمتان روشن؛ چشمتان روشن؛ خداوند به شما بچه عطا و ارزانی کند)
این مراسم تا پاسی از شب پانزدهم رمضان ادامه دارد.
جغرافیای برگزار کننده این جشن و نامگذاری خاص هر منطقه:
۱. گرگیعان در شهرهای ساحلی و بندری ایران بنام گرگشو.
۲. درخوزستان گرگعانه یا گرگیعانه.
۳. در بغداد ، ماجینه.
۴. اهالی جنوبی بغداد ، کرکیعان.
۵. در بحرین ، قرقاعون .
۶. در قطر ، قرنقعوه.
۷. در کویت و شرق عربستان ، قریقعان.
۸. در عمان ، قرنقشوه.
۹. و در امارات بنام حق اللیله.
شناخته و نامگذاری و اجرا میشود.
با گذشت زمان این آئین همچون آئینهای زیبای دیگر ، در برخی مناطق کم کم به فراموشی سپرده شد ولی خوشبختانه دوباره در برخی مناطق جانی دوباره به خود گرفته است.
و در پایان اینکه بزرگان خصوصا پدران و مادران هستند که میتوانند بهترین نقال خوانها، راویان داستانها ، آئینها و رسم و رسوم خود باشند.
پایان متن/